'Edirne Askeri Hastanesi Şehitliği Projesi'

Edirne Belediye Başkanı Recep Gürkan, Belediye Meclis Salonu’nda düzenlediği basın toplantısında, Edirne'ye, ecdada yakışır, vatanın birlik ve bütünlüğünü temsil edecek tarzda bir şehitlik yapılacağını bildirdi. Edirne Belediye Başkanı Recep Gürkan, Edirne'ye şehitlik kurulması konusunda, Edirne Şehit Aileleri Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği'nin çok büyük destekleri olduğunu ifade ederek, “Edirne Askeri Hastanesi Şehitliği Projesi, Türkiye’nin ikinci büyük şehitliği olacaktır. Ve bu şehitlik projesinde, Edirne Şehit Aileleri Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği, bir bilim adamı titizliğinde, iğne ile kuyu kazar gibi sürekli bir çalışma yaptılar. Bu proje de onların emeği çok büyük.” dedi. Belediye Başkanı Recep Gürkan, Meclis Salonu’nda, Edirne Şehit Aileleri Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği üyeleri ve projenin mimarı Taner Tuna ile birlikte yaptığı ortak basın toplantısında, Edirne Askeri Hastanesi Şehitliği Projesi hakkında detaylı bilgiler verdi. Gürkan, “Tarihsel misyonuna bakıldığında bugüne kadar Edirne'de ortaya çıkarılamamış çok çeşitli savaşlar olmuştur. Hatta savaşlar Traklar döneminden bugüne devam ettiği için Çanakkale ve Türkiye'deki ve hatta dünyadaki birçok şehirden daha fazla şehitliğin olması gereken kentin Edirne olduğunu görürsünüz.” dedi. Yasa gereği arazinin mülkiyetini aldıklarını, iki ay önce önce de Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu'ndan tescil talep ettiklerini ve kurulun projeyi onayladığını aktaran Gürkan, “64 dönümlük arazide Edirne'ye, ecdada yakışır, vatanın birlik ve bütünlüğünü temsil edecek tarzda bir şehitlik yapılacak. Şehitliği, gelecek yıl 26 Mart'ta, Çanakkale Savaşları'nın 100.yıl dönümünde bitirmeyi hedefliyoruz” dedi. Çanakkale’den sonra Türkiye’nin ikinci büyük şehitliği olma özelliğini taşıyacak olan alandaki çalışmaların 26 Mart 2015 tarihinde tamamlanması hedefleniyor. Edirne Asker Hastanesi şehitlik projesinin tanıtımı Edirne Belediye Meclis Salonu’nda yapıldı. Toplantının açılışında konuşan Başkan Recep Gürkan, şehit bakımından Türkiye’de en çok öne çıkan ilin Çanakkale olduğunu belirterek tarihsel geçmişe bakıldığında bunun Edirne olması gerektiğinin görüleceğini kaydetti. Edirne’de Osmanlı döneminden kalan bir asker hastanesinin bulunduğunu hatırlatan Gürkan şunları söyledi: “Bugün ne yazık ki, kent çöplüğünün yanında kala bu hastane hem bizlerin ihmalkârlığı hem de doğanın çeşitli tahribatları yüzünden sadece tek bir duvarı kalmış durumda.” Hastanede Yemen’den Galiçya’ya, Sina’dan Balkanlar’a kadar bütün savaşlarda yaralanmış ecdadımızın tedavi edildiğini anlatan Belediye Başkanı Gürkan, “Tabii bu savaşlar döneminde burada tedavi amacıyla getirilen birçok yaralı askerimizin vefat ettiği de bir gerçek. Asker hastanesinin yakınında toplamda 64 dönüme yakın bir alanda derneğimizin de çabalarıyla asker hastanesinde tedavisi devam ederken hakkın rahmetine kavuşmuş tüm şehitlerimizin gömülü olduğu bir yer tespit edildi. Biz belediye olarak burasının mülkiyetini aldık. Geçtiğimiz iyi ay içerisinde Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu’na buranın tescilini talep ettik. Onlar da zaman geçirmeden tescilini yaptılar.” diye konuştu. Alan için hazırlanan projeyi değerlendiren Gürkan, “Bu alan üzerinde Edirne’ye ve ecdadımıza yakışır bir şekilde, bu vatanın birlik ve beraberliğinin, bütünlüğünü temsil edecek tarzda bir şehitlik yapılacak. Bu toprak parçasını vatan yapmak için gözünü hiç kırpmadan canını feda eden ecdadımıza vefa borcumuzu ödemek, geçmişte büyüklerimiz hangi fedakârlıkları yaptığını gelecek kuşaklara anlatmak ve öğretmek açısından bu şehitliğin vazgeçilmez olduğuna inanıyorum.” dedi. Edirne Şehit Aileleri Derneği Başkan Yardımcısı Faruk Çiftçi ise Balkan ve 1. Dünya Savaşı sırasında Galiçya, Romanya, Makedonya ve Çanakkale cephelerinde yaralanan ve Edirne Askeri Hastanesi’nde tedavi görürken şehit olanların bu alanda toprağa verildiğini belirtti. 5003 şehidin kimlik bilgilerini tespit ettiklerini anlatan Çiftçi, “Milli Savunma Bakanlığı arşivlerini incelediğimizde burada yatan 5003 şehidimizin il, ilçe, köy ve bucaklarına kadar kimlik bilgilerini tespit ettik. 5003 kahraman ecdadımızın hatırasına Edirne Belediye Başkanımızın da desteği bir düzenleme ve tertip komitesi kurduk Edirne Şehit Aileleri Derneği bünyesinde. Bu kurmuş olduğumuz komite Edirne Asker Hastanesi şehitliğini yapacak. Allah izin verirse çok kısa bir süre içerisinde yapımına başlayacağız. Her şehidimiz için bir fidan dikmeyi arzuluyoruz. Bu alan defin sayısı olarak Türkiye’nin ikinci büyük şehitliği olacak.” diye konuştu. MEKTUP GÖNDERİLECEK Edirne Şehit Aileleri Derneği Başkan Yardımcısı Faruk Milli Savunma Bakanlığı arşivlerini incelendiğinde 5 bin 3 şehidin kimliğinin tespit edildiğini söyleyerek, “Şehitlerin il, ilçe, köy ve bucaklarına kadar kimlik bilgilerini tespit ettik. Her şehidimiz için bir fidan dikmeyi arzuluyoruz. Bu alan defin sayısı olarak Türkiye'nin ikinci büyük şehitliği olacak. Burada isimlerini tespit ettiğimiz şehit ailelerine ve muhtarlıklarına mektup yazıp açılışa kendilerine davet edeceğiz” dedi. Edirne Belediyesi, Edirne Şehit Aileleri Derneği isteği üzerine geçtiğimiz ay başlattığı çalışma sonucunda Milli Savunma Bakanlığı arşivinde şehitlikte yatan askerlerin kimlik bilgileri tespit edildi. Toplam 5 bin 3 şehidin defnedildiği alanın tekrar gün yüzüne çıkarılması için Mimar Taner Tuna tarafından bir proje hazırlandı. Hazırlanan proje Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulu tarafından kabul edildi. Edirne Belediyesi çalışmaları 26 Mart 2015 tarihinde tamamlamayı hedefliyor. Toplantının ardından dernek üyeleri, gazetecilere, şehitliğin yapılacağı alanı tanıttı. Dernek üyeleri arazide yatan şehitler için dua da okudu. ASKERİ HASTANE HAKKINDA Tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmış olan Edirne’de, aynı zamanda çok sayıda savaş da yaşanmış. Bu savaşlar sırasında hayatını kaybeden insanlar ilin farklı bölgelerinde toprağa verildi. Ancak en fazla can kaybı Balkan Savaşları sırasında ve Birinci Dünya Savaşları’nda yaşandı. Çanakkale, Makedonya, Galiçya, Romanya cephelerinde yaralanan askerler, bölgenin en büyük askeri hastanesi bulunduğu Edirne’ye getiriliyordu. Müşir Veysel Paşa tarafından 1889 yılında yaptırılan ve 1941 yılına kadar hizmet veren bin yataklı asker hastanesine getirilen yaralılardan bazıları tedavileri sırasında şehit düşüyordu. Şehit olan askerler hastanenin 2 kilometre kuzeybatısında yer alan mezarlığa defin ediliyordu. Binlerce askerin toprağa verildiği şehitlik 1973 yılında tarlaya çevrilerek sürülmeye başlandı. Zaman içerisinde meraya dönüşen şehitlik mezar taşlarının çok azı günümüze kadar ulaştı. Edirne Şehit Aileleri Derneği ecdadın hatırasını yaşatmak ve şehitliği yeniden düzenlemek için bir çalışma başlattı. Edirne Belediyesi’nin desteği ile 14 Haziran 2014 tarihinde başlatılan çalışma kapsamında ilk olarak Milli Savunma Bakanlığı arşivinde şehitlikte yatan askerlerin kimlik bilgileri tespit edildi. 5003 şehidin defnedildiği alanın ihyası için mimar Taner Tuna tarafından bir proje hazırlandı. Hazırlanan proje Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulu tarafından kabul edildi. Proje kapsamında alan kurul tarafından Edirne Belediyesi’ne devredildi. ANIT KİTABESİ HAKKINDA BİLGİ GİRİŞE KONULAN İKİ ASKER: ASKER MEZARLIĞI OLDUĞUNU   GİRİŞE KONULAN TAK’IN BÜYÜKLÜĞÜ: ZÜLMÜN VE ÖLÜMÜN ÇOK OLDUĞUNU   ÇEPE ÇEVRE DUVAR: ŞEHİTLERİN İSMLERİNİN ASILACAĞI YERLERİ   ORTADA MEVCUT 4 KİTABE DUVARI: MEZAR TAŞLARI SÖKÜLEN ŞEHİTLERİN MEZAR TAŞLARINI TEMSİL EDİYOR.   ABİDE DİKİLEN ALANDA Kİ; 4 BASAMAKLI MERDİVEN: BİRİNCİ BASAMAK: MAKEDONYA CEPHESİNİ İKİNCİ BASAMAK: ROMANYA CEPHESİNİ ÜÇÜNCÜ BASAMAK: GALİÇYA CEPHESİNİ DÖRDÜNCÜ BASAMAK: ÇANAKKALE CEPHESİNİN TEMSİLİDİR.   4 M. ÇAPLI SİLİNDİR: BALKAN SAVAŞINI, 4 M.LİK BİİRİNCİ KAİDE: BALKAN SAVAŞINDA ŞEHİT OLANLARI,   8 M. ÇAPLI SİLİNDİR: BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞINI, 5 M.LİK İKİNCİ KAİDE BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞINDA ŞEHİT OLANLARI,   ABİDENİN GÖRÜNÜMÜ “ H “ HARFİ: HASTANE ŞEHİTLİĞİ OLDUĞUNU KAİDELER ÜZERİNDE Kİ 50 CM. ÇAPLI İKİ DELİK: MİLLETİMİZİN TARİH BOYUNCA BÜYÜK YARALAR ALDIĞINI VE HALEN DİM DİK AYAKTA OLDUĞUNU,   ORTADAKİ HASTANE AMBLEMİ: MİLLETİN YAŞADIĞI ZULMÜ, İŞKENCEYİ, HASTALIK VE ÖLÜMLERİ,   4 M. KAİDE ÜZERİNDEKİ AY YILDIZ: HER ŞEYE RAĞMEN MİLLETİN ÖZGÜRLÜĞÜNÜ,   5 M. KAİDE ÜZERİNDEKİ BAYRAK: ONCA SAVAŞ VE YOKLUKTAN SONRA BU AZİZ MİLLETİN YENİ BİR CUMHURİYET KURDUĞUNU, TEMSİL EDİYOR.   SOLDAKİ 9 M. YÜKSEKLİĞİNDEKİ BAYRAK DİREĞİ: ECDADIMIZIN BİZE KANLARI İLE EMANET ETTİĞİ BAYRAĞIMIZI,   SAĞDAKİ 9 M. YÜKSEKLİĞİNDEKİ BAYRAK DİREĞİ: EMANET ALDIĞIMIZ AL RENGLİ AY YILDIZLI BAYRAĞIMIZIN BUNDAN SONRADA SEMALARIMIZDA ÖZGÜRCE DALGALANACAĞINI,  İFADE EDİYOR.   EDİRNE ASKER HASTANESİ VE MEZARLIĞI 1889 YILINDA MÜŞİR VEYSEL PAŞA TARAFINDAN KURULAN DÖNEMİN EN BÜYÜK ASKER HASTANESİDİR.( 1 000 YATAK KAPASİTELİ ) İLK BAŞHEKİMİ AYNI ZAMANDA RÖNTGEN MÜTEHASSISI OLAN RIFAT OSMAN ( TOSYALIZADE ) BEY’DİR. BALKAN SAVAŞINDA VE BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞININ ÖZELLİKLE MAKEDONYA, ROMANYA, GALİÇYA VE ÇANAKKALE CEPHELERİNDE YARALANAN VE HASTALANAN ASKERLERİN TEDAVİ GÖRDÜĞÜ HASTANEDİR. BALKAN VE ÇANAKKALE SAVAŞLARI ESNASINDA KORİDORLARIN DAHİ DOLDUĞU BİLİNMEKTEDİR. HASTANEDE TEDAVİ GÖRÜRKEN VEFAT EDEN ASKERLERİN DEFNEDİLDİĞİ ASKERİ MEZARLIKLAR DÖNEMİN EN YAYGIN UYGULAMASIDIR. EDİRNE ASKER HASTANESİ MEZARLIĞI İLE ALAKALI MİLLİ SAVUNMA BAKANLIĞI VE GENELKURMAY BAŞKANLIĞI ARŞİVLERİ İNCELENDİĞİNDE O DÖNEMDE ASKER HASTANESİNDE TEDAVİ GÖRÜRKEN ŞEHİT OLAN VE ASKER MEZARLIĞINA DEFİN EDİLENLERİN SAYISI 5003 DÜR. BU GÜN TARLA VASFINDA OLAN MEZARLIK ALANI GEZİLİRKEN CİDDİ SAYIDA ŞEHİT MEZARININ AÇIĞA ÇIKTIĞI VE KEMİKLERİNİN DIŞARDA OLDUĞU GÖZLE GÖRÜLMEKTEDİR. RESMİ KAYITLARDA BİLİNEN VE TESPİT EDİLEN 5003 ŞEHİDİMİZİN HATIRASINA BAHSE KONU ALANIN TARLA VASFINDAN ÇIKARILMASI VE ÜZERİNE ŞEHİTLERİMİZİN AZİZ HATIRALARINI YAŞATMAK AMACIYLA BİR ABİDE DİKİLMESİ EN DOĞRU YOL OLARAK GÖRÜLMEKTEDİR. BU KONU İLE ALAKALI ÇALIŞMALARA BAŞLAMAK VE GEREKLİ KOORDİNELERİ YAPMAK EDİRNE ŞEHİT AİLELERİ YARDIMLAŞMA VE DAYANIŞMA DERNEĞİNİN GÖREVLERİ ARASINDADIR. EDİRNE ŞEHİT AİLELERİ YARDIMLAŞMA VE DAYANIŞMA DERNEĞİNE BU ALANDA YAPACAĞI ŞEHİTLİK DÜZENLEMESİ İLE ALAKALI YARDIM VE DESTEKLERİ YAPMAK VİCDANLI HER VATANDAŞIMIZIN GÖREVİDİR.   HASTANE MÜHÜRÜNDE YAZDIĞI GİBİ : YARDIMLAŞMAK İNSANLIKTANDIR